Met een gemiddelde van 15 % van de totale werkende populatie in Europa, is deeltijds werken duidelijk geen onbekende voor de werkende Europeaan. Veel mensen kiezen om heel diverse redenen om op een bepaald moment in hun carrière deeltijds te werken. Nederland is met 46 % (in 2018) van de beroepsbevolking koploper in het deeltijds werken. Bulgarije sluit dan weer de onderste rangen met ongeveer 1,8 % in hetzelfde jaar. Tussen de verschillende landen zien we heel uiteenlopende cijfers, maar wat ze allemaal gemeen hebben, is dat deeltijds werken nog steeds vooral een vrouwenzaak is (30,8 % van de werkende vrouwen ten opzichte van 8 % van de werkende mannen in 2018). Die conclusie verrast je waarschijnlijk niet, de mogelijke gevolgen ervan misschien wel.
Wie deeltijds werkt, wordt nog te vaak als lui of minder ambitieus gezien. Maar minder werken resulteert potentieel in minder stress, meer energie en minder symptomen van depressie in vergelijking met werknemers die wel voltijds werken. De vrijgekomen tijd kan worden ingevuld met hobby’s, de opbouw van sociale contacten, activiteiten met het gezin, de zorg voor een ouder familielid, …. Kortom er is meer ruimte voor het ontwikkelen van zaken die je zelf belangrijk vindt. Ook professioneel is een werknemer die deeltijds werkt productiever en de potentiële tijdsdruk zorgt voor een efficiëntere manier van werken. Alleen maar goed nieuws en voordelen dus. Voordelen die bovendien vooral vrouwen genieten.
Uit een enquête van het nationale Belgische statistiekbureau blijkt dat vrouwen voornamelijk kiezen voor deeltijds werk om de zorg voor kinderen of afhankelijke personen te combineren met werk. Niets nieuws onder de zon, maar tegelijk schuilt daarin de oorzaak van de aanhoudende economische ongelijkheid tussen mannen en vrouwen. Vrouwen zijn immers even ambitieus als mannen, maar worden minder aangemoedigd om ambitieus gedrag te vertonen. En dat begint al in onze kindertijd. Het typische beeld ontkrachten en zelf het goede voorbeeld geven, kan dus al een deel van de oplossing zijn.
Hoewel het aantal vrouwelijke rolmodellen sterk toeneemt, zien we dat ook de druk toeneemt om zowel op het werk als privé succesvol te zijn. Door onbewust te focussen op wat ze niet hebben, geven vrouwen vaak (zich)zelf een flinke deuk in hun zelfvertrouwen of rekenen ze andere vrouwen erop af. Een carrière én een gezin én hobby’s of andere sociale activiteiten, er zijn te weinig uren in een dag om alles even goed te doen. Ondanks het deeltijds werken blijf het stresslevel even groot (of neemt zelfs toe).
"De zelfgedefinieerde eigentijdse moeder streeft naar perfectie in alles wat ze doet en wilt, maar heeft continu het gevoel tekort te schieten en is vermoeid."
Waarom leggen vrouwen de lat zo hoog voor zichzelf en anderen? Mogen vrouwen niet gelukkig zijn met gewoon ‘goed’ in de plaats van ‘perfect’? Uiteraard wel maar vrouwen praten veel meer dan mannen met elkaar over hun work-life balance. Daardoor gaan ze zich met elkaar vergelijken. Maar ook de sociale media hebben een aandeel in dat constante streven naar perfectie. Overal zie je perfecte moeders met een succesvolle carrière in perfecte huishoudens. Gelukkig is er ook een tegenreactie ontstaan op sociale media die duidelijk maakt dat imperfect zijn ook oké is en dat je niet altijd alles even goed kunt doen.
Die tegenreactie wil vrouwen met elkaar verbinden en tolerantie vragen aan elkaar. En daar zagen we bij Baloise Insurance wel iets in. Naar aanleiding van Internationale Vrouwendag 2020 hebben we onze vrouwelijke collega’s opgeroepen om open te zijn naar elkaar en imperfecties te delen en te tonen waarmee ze worstelen om werk, gezin en een sociaal leven in balans te houden.
In België werkt ongeveer 42 procent van de vrouwen en 8 procent van de mannen deeltijds. Die percentages liggen gevoelig lager in de bank en verzekeringssector, respectievelijk 32 procent van de vrouwen en 8 procent van de mannen. Bij Baloise Insurance liggen de cijfers zelfs nog lager met 24 % voor vrouwen en 4 % bij mannen.
Wil dat zeggen dat Baloise Insurance zijn werknemers liefst voltijds ziet werken? Natuurlijk niet, maar flexibele uren, thuiswerk en goede arbeidsvoorwaarden maken het wel haalbaarder voor vrouwen om voltijds te werken en eventueel een leidinggevende rol op te nemen. Bovendien kunnen ouders ook onbezoldigd verlof nemen in een voltijds uurrooster. Zo moedigen we vrouwelijke collega’s aan om tijdens hun hele carrière hun ambities kunnen blijven realiseren zonder keuzes te moeten maken. Op deze manier willen we meer balans brengen op alle niveaus en vrouwen vrijwaren van de onverwachte gevolgen (link zie onder) van deeltijds werk.
- Een logisch gevolg van deeltijdwerk is een lager loon doordat minder uren worden gepresteerd. In een tweeverdienersgezin wordt het lagere loon van de deeltijdwerker meestal gecompenseerd door een voltijds loon van de partner en bijgevolg lijkt meer uren presteren voor een groter inkomen minder noodzakelijk. Als het loon van de voltijdwerkende partner wegvalt, kan dat resulteren tot een economisch drama voor de deeltijdwerkende partner, meestal een vrouw.
- De wettelijke feestdagen zijn identiek voor zowel voltijds- als deeltijdswerkende arbeidskrachten. Niettemin ligt het aantal betaalde vakantiedagen lager omdat die worden berekend op basis van het aantal ingeschreven uren.
- Het pensioen wordt berekend op basis van het aantal volledig gewerkte jaren, het verdiende loon en het aandeel van sociale bijdrage tijdens de loopbaan. Bijgevolg ligt dit dus lager voor personen die gedurende hun werkloopbaan deeltijds hebben gewerkt zonder het opnemen van tijdskrediet. Bij Baloise Insurance is er wel de mogelijkheid om tijdskrediet te nemen waardoor het pensioen hoger ligt.
- Onder strikte voorwaarden bij tijdskrediet wordt een werkloosheidsvergoeding berekend op grond van een volledig loon. Aangezien een deeltijdse werkkracht minder uren presteert en een lager loon ontvangt, is de werkloosheidsvergoeding bijgevolg lager. Dit omdat die bijdrage wordt berekend volgens het laatst verdiende loon.
- Het gewaarborgd loon voor ziekte van een maand en de ziekte-uitkering voor personen die langer dan een maand ziek zijn wordt berekend op basis van het loon en is bijgevolg ook lager voor mensen die deeltijds werken.
- Door een toename van het aantal scheidingen, zien we dat steeds meer vrouwen in armoede terechtkomen. Doordat ze vaker deeltijds werken of deeltijds moeten gaan werken, ligt het inkomen een stuk lager eens ze een eenverdienersgezin vormen.